DAÃN NHAÄP (tieáp theo)


CHUAÅN BÒ HAØNH TRANG
Tröôùc khi ñi vaøo phaàn chính cuûa taäp luaän naøy, coù vaøi ñieàu caàn ñöôïc chuaån bò. Laâu nay chuùng ta ñoïc Truyeän Kieàu vaø bieát raèng Nguyeãn Du ñaõ phoùng taùc moät truyeän tieåu thuyeát vaên xuoâi, thuoäc loaïi tình caûm xaõ hoäi thaønh moät thieân tröôøng thi baát huû trong vaên hoïc Vieät Nam. Caùc nhaân vaät trong truyeän ñieån hình cho caùc thaønh phaàn xaõ hoäi ngoaøi ñôøi. Nay neáu ta giöõ nguyeân yù nieäm ñoù ñeå vaøo luaän Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh thì seõ khoâng khoûi luùng tuùng vaø bôõ ngôõ. Ví duï nhö chuùng ta ñaõ chaáp giöõ hình aûnh Thuùy Kieàu laø moät ngöôøi ñeïp ña taøi vaø baïc meänh, chuùng ta seõ khoù coù theå hình dung ra giai nhaân chæ laø moät nhaân vaät ñieån hình cho voïng töôûng cuûa con ngöôøi.
Cuõng nhö theá, baáy laâu nay khi thöôûng thöùc Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh, nhieàu ngöôøi ñaõ ngöôõng moä Töø Haûi nhö moät anh huøng haûo haùn tranh ñaáu cho taàng lôùp thaáp coå beù mieäng. Neáu chaáp giöõ hình aûnh ñoù, chuùng ta seõ phaân vaân khi Ñaïi Phong Phaùp chöùng minh caùi cheát ñöùng töùc töôûi cuûa hoï Töø laø söï töø boû yù thöùc chaáp ngaõ cuûa moät haønh giaû tu thieàn. Ngaõ chaáp hieän dieän trong moãi con ngöôøi, khoâng ai khoâng coù, tröø nhöõng baäc thaùnh nhaân ñaõ ñaït ñaïo cao thaâm.
Moät ví duï khaùc, nhaân vaät Hoà Toân Hieán ñöôïc ñaùnh giaù laø moät con ngöôøi möu moâ xaûo quyeät ñaùng khinh bæ trong moät xaõ hoäi troïng tinh thaàn Khoång Maïnh ngaøy xöa, laïi ñöôïc Nguyeãn Du giao cho vai troø trình dieãn söï hoaït duïng cuûa trí hueä sieâu vieät cuûa ngöôøi tu thieàn.
Nhieàu nöõa vaø nhieàu nöõa nhöõng sôû tri chöôùng trong taâm thöùc ngaên caûn nhöõng hình aûnh môùi do Ñaïi Phong Phaùp mang laïi. Ñoù laø nhöõng choã xaûo dieäu, thaàn tình cuûa nhöõng ngöôøi saùng taùc neân Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh, keå caû Thanh Taâm Taøi Nhaân, taùc giaû Kim Vaân Kieàu Truyeän. Vaø cuõng chính nhöõng lôùp aùo ñöôïc khoaùc cho caùc nhaân vaät cuûa Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh khieán cho nhöõng nhaø luaân lyù, ñaïo ñöùc cuûa xaõ hoäi phong kieán ngaøy xöa phæ nhoå, cheâ bai naøng Kieàu vaø caám löu truyeàn taùc phaåm naøy trong caùc taàng lôùp gia phong.
Nguyeãn Du cuõng ñaõ döï lieäu tröôùc phaûn öùng cuûa nhoùm só phu naëng thaønh kieán, seõ ñaùnh giaù Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh baèng nhöõng thang ñieåm cuûa theá gian, theá neân tieân sinh môùi mong chôø moät gioït leä cuûa theá nhaân thuoäc theá heä "tam baùch dö nieân haäu" nhoû xuoáng cho naøng Kieàu.
Vaäy giôø ñaây, neáu muoán hoäi nhaäp vôùi tö töôûng cuûa Toá Nhö qua Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh moät caùch voâ tö, töï taïi voâ ngaïi, chuùng ta neân taïm thôøi gaùc boû nhöõng thieân kieán ñaõ coù töø tröôùc veà truyeän Kieàu. Thöù ñeán, chuùng ta caàn trang bò theâm moät soá giaùo lyù nhaø Phaät. Ñoàng thôøi, moãi ngöôøi cuõng phaûi maïnh daïn vaø trung thöïc ñoái dieän vôùi taâm thöùc cuûa mình ñeå thaáy nhöõng voâ minh cuûa chính noù vaø nhöõng vi dieäu cuõng cuûa chính noù. Do ñoù, chuùng ta neân taïm thôøi chaáp nhaän söï gôïi yù nhö sau:
Vöông Vieân Ngoaïi: haønh giaû tu thieàn
Thuùy Vaân ñoùng vai TAÂM cuûa Vöông haønh giaû.
Thuùy Kieàu dieãn ñaït Y Ù cuûa Vöông haønh giaû
Vöông Quan, Kim Troïng thuû dieãn chöõ PHAÙP. Rieâng Kim Troïng coøn kieâm nhieäm vai troø HÖ KHOÂNG PHAÙP GIÔÙI*.
Sôû Khanh ñoùng vai TAÂM SÔÛ vaø PHAÙP TAM TÖÏ TÍNH.
Maõ Giaùm Sinh, Maõ Kieàu ñoùng vai TAÂM VIEÂN YÙ MAÕ*.
Thuùc Kyø Taâm ñoùng vai PHAÙP TU CHÆ, coøn goïi laø PHAÙP TU ÑÒNH. Hoaïn Thö töôïng tröng cho TAÂM GANH TÒ, LOØNG THAÂM HIEÅM.
Giaùc Duyeân töôïng tröng SÖÏ TOÛ NGOÄ LYÙ NHAÂN DUYEÂN CUÛA VAÏN HÖÕU QUA PHAÙP QUAÙN* CUÛA NHAØ PHAÄT.
Baïc Baø, Baïc Haïnh, Öng Khuyeån: NHÖÕNG TAÙNH XAÁU THUOÄC VEÀ TAÂM SÔÛ.
Tam Hôïp Ñaïo Coâ: THEÅ NHAÁT NHÖ CUÛA CHAÂN TAÂM.
Ñaïm Tieân: TÍNH GIAÙC* CUÛA CHAÂN TAÂM.
Töø Haûi thuû dieãn hai vai: TÖÙ VOÂ LÖÔÏNG TAÂM vaø YÙ THÖÙC CHAÁP NGAÕ*.
Hoà Toân Hieán: HOAÏT DUÏNG CUÛA TRÍ HUEÄ*.
Gaû thoå quan: hieän thaân cuûa Vöông Vieân Ngoaïi
Rieâng nhaân vaät Tuù Baø xin gaùc laïi, chôø sau khi quen daàn vôùi Ñaïi Phong Phaùp, chuùng ta seõ nhaän dieän vai troø cuûa muï gaùi ñó veà giaø naøy.

* * *
Ñeå traùnh bôõ ngôõ khi vaøo luaän, chuùng ta caàn ngaém tröôùc nhöõng neùt phaùc hoïa sô löôïc cuûa böùc tranh veõ laïi haønh trình tu taäp cuûa moät haønh giaû tu thieàn.
Noùi ñeán ñaïo Phaät, ngöôøi ta lieân töôûng ngay ñeán khoå. Khoå laø ñoäng cô maáu choát thuùc ñaåy Ngaøi Só Ñaït Ta rôøi boû cung vaøng ñieän ngoïc, vôï ñeïp con thô ñeå tìm con ñöôøng giaûi thoaùt*. Sau khi thaønh ñaïo, Ngaøi vì chuùng sanh, laën loäi maáy möôi naêm hoaèng phaùp, giuùp keû meâ ñeán bôø giaùc ngoä. Con ngöôøi noâ leä cho nhöõng ñoøi hoûi cuûa xaùc thaân neân phaûi chòu khoå; quay cuoàng chaïy theo ngoaïi caûnh, ñaùnh maát chaân taùnh; chaáp chaëc traàn töôùng* , vöôùng laáy voâ minh.
Ñöùc Phaät giuùp chuùng ta nhaän thöùc raèng nhöõng khoå ñau do con ngöôøi taïo ra chöù khoâng phaûi ai khaùc. Töø ñoù chæ coù con ngöôøi môùi giaûi toûa ñöôïc nhöõng phieàn naõo naøy. Khoâng moät thaàn linh, khoâng moät ñaáng taïo hoùa naøo coù khaû naêng can döï vaøo chuyeän rieâng cuûa theá giôùi nghieäp baùo*. Nguyeãn Du ñaõ ñi thaúng vaøo ñeà qua caâu môû ñaàu cuûa Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh: Traêm naêm trong coõi ngöôøi ta. Nôi coõi ñoù, con ngöôøi nguïp laën trong beå khoå cuûa sinh töû luaân hoài. Trong khi Chaân Taâm, töø voâ thæ voâ chung, baûn nhieân thanh tònh vaø trong saùng, nhöng do yù thöùc chaáp ngaõ, töï ñaët mình ôû taän maây xanh neân sinh tranh chaáp haän thuø, ñoá kî, ganh ñua...ñeå cuoái cuøng nhaän laõnh caùi khoå.
Taâm voán dó ñoàng nhaát theå vôùi vuõ truï. Chæ moät nieäm voâ minh noåi leân maø sinh ba töôùng: Taâm, YÙ vaø Phaùp. Ngöôøi Phaät töû hoï Vöông, qua tö duy, caûm ñöôïc lyù voâ thöôøng cuûa vaïn höõu vaø thoaùng thaáy caùi saéc saéc, khoâng khoâng cuûa cuoäc ñôøi neân choïn con ñöôøng thieàn ñònh trong nhaø Phaät ñeå töï giaûi thoaùt. Ñoù laø con ñöôøng maø chö Phaät, chö Toå ñaõ ñi qua.
Nhôø quaùn chieáu noäi taâm, Vöông haønh giaû khaùm phaù ra nhöõng khoå naõo cuûa mình xuaát phaùt töø nhöõng chöùa chaáp trong loøng laâu nay. Traàn töôùng* choàng chaát ngaøy caøng nhieàu trôû thaønh nhöõng cuoän tô roái raém trong Taâm. Khoå ñau cuûa cuoäc ñôøi do ñoù maø neân, do thaân maø coù. Thaân caên dung chöùa phieàn naõo thì phaûi töø thaân caên* maø trò; hoï Vöông quyeát chí caâu thuùc caùc ñoøi hoûi cuûa xaùc thaân. Caøng ñi saâu vaøo thieàn ñònh, Vöông Phaät töû caøng khaùm phaù nhieàu ñieàu vi teá hôn. Doøng tö töôûng laêng xaêng cuûa mình môùithaät laø thuû phaïm gaây neân khoå. Roài laïi ngoä ñöôïc tính hö doái cuûa vaïn höõu qua phaùp tam töï tính.
Lyù ngoä laø moät chuyeän. Söï haønh laø chuyeän khaùc. Muoán tieâu tröø taän goác phieàn naõo, ngöôøi Phaät töû phaûi nöông vaøo chaùnh phaùp. Phaùp Phaät meânh moâng, tuøy bònh maø duøng thuoác thích öùng. Vöông haønh giaû laàn löôït thöïc haønh phaùp tu chæ ñeå ñònh taâm, phaùp quaùn nhaân duyeân ñeå toû ngoä lyù sinh dieät cuûa vaïn höõu, phaùp töù voâ löôïng taâm ñeå dieät nhöõng taâm sôû xaáu xa, phaùp trí hueä trong luïc ñoä* ñeå giaûi thoaùt.
Laø ngöôøi thaønh taâm caàu ñaïo vaø cöông quyeát choïn con ñöôøng giaûi thoaùt, ngöôøi Phaät töû hoï Vöông khoâng neà gian khoå vaø thöû thaùch, mieät maøi trong thieàn ñònh. Nhôø ñoù, trí hueä haønh giaû ngaøy caøng trong saùng, chieáu phaù voâ minh, tieâu tröø ngaõ töôùng*, chieán thaéng loøng tham duïc. Phaät Phaùp giuùp hoï Vöông trôû veà vôùi con ngöôøi thaät cuûa mình, ngoä ñöôïc baûn lai dieän muïc. Caùi chaân thaät roát raùo maø haønh giaû khoå coâng tìm kieám qua möôøi laêm naêm thieàn ñònh laø traïng thaùi an laïc cuûa noäi taâm ngay nôi taám thaân ueá tröôïc naøy. Cuõng vaãn soáng vôùi thaân cha meï sinh ra nhöng laïi khoâng leä thuoäc nhöõng ñoøi hoûi thöôøng tình cuûa luïc caên*, khoâng chaïy theo ngoaïi caûnh, Chaân Taâm khoâng bò che laáp bôûi kieán thöùc, ñoù laøø coõi Nieát Baøn* trong nhaø Phaät.
Toaøn boä luaän naøy seõ laàn löôït döïa theo boá cuïc cuûa Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh. Sau ñaây laø chuû yù cuûa caùc hoaït caûnh trong vôû kòch daøi maø Toá Nhö tieân sinh ñaõ ñaïo dieãn vaø saép xeáp ñaøo keùp ñeå daãn daét haäu sinh chuùng ta vaøo meâ hoàn traän baáy laâu nay.
Phaàn nhaäp ñeà: Con ngöôøi troâi laên trong beå khoå luaân hoài do vì ngaõ töôùng töï cao töï ñaïi cuûa chính mình.
Hoaït caûnh ba chò em hoï Vöông du xuaân: Chaân Taâm voán dó thanh tònh vaø trong saùng, chæ do moät nieäm ñaàu voïng khôûi maø sanh ba töôùng.
Hoaït caûnh Ñaïm Tieân baùo moäng: Söï saùng suoát vaø linh maãn daãn daét ngöôøi Phaät töû hoï Vöông ñi theo con ñöôøng cuûa chö Phaät, Toå ñaõ ñi tröôùc.
Hoaït caûnh Thuùy Kieàu gaëp Kim Troïng: YÙ duyeân Phaùp.
Hoaït caûnh Vöông Vieân Ngoaïi bò vu caùo: Caùi khoå cuûa kieáp laøm ngöôøi laø do nôi cuoän tô loøng.
Hoaït caûnh Kieàu baùn mình chuoäc cha: Vöông haønh giaû phaùt taâm buoâng boû yù nieäm chaáp thaân.
Kieàu thaát thaân vôùi Maõ Giaùm Sinh: Taâm Vieân YÙ Maõ.
Thuùy Kieàu theo Sôû Khanh ñi troán: Vöông Vieân Ngoaïi thöïc haønh Phaùp Tam Töï Tính.
Thuùc Kyø Taâm chuoäc Kieàu ra khoûi laàu xanh: Tu Chæ laø moät chaùnh phaùp trong nhaø Phaät.
Hoaïn Thö nguïy trang Kieàu bò cheát chaùy: Taâm ngöôøi tu döùt khoaùt vôùi dó vaõng.
Meï con Hoaïn Thö haønh haï Thuùy Kieàu: nhöõng phieàn naõo gaây ra bôûi loøng ganh tò vaø muoán heát khoå thì phaûi nöông vaøo Phaät Phaùp.
Thuùy Kieàu qui y nhaø Phaät taïi Quan AÂm Caùc: Haønh giaû ñi vaøo thöïc haønh Phaùp Quaùn AÂm.
Thuùy Kieàu troán ñeán am cuûa vaõi Giaùc Duyeân: Haønh giaû tu Phaùp Quaùn Nhaân Duyeân.
Thuùy Kieàu loït vaøo tay boïn Baïc Baø, Baïc Haïnh: Haønh giaû quaùn chieáu nhöõng taâm sôû xaáu xa trong loøng mình.
Thuùy Kieàu veà vôùi Töø Haûi: Haønh giaû thöïc haønh phaùp Töù Voâ Löôïng Taâm.
Thuùy Kieàu ñeàn ôn, baùo oaùn nhöõng keû ñaõ giuùp ñôõ cuõng nhö haõm haïi naøng: Haønh giaû buoâng xaû taát caû nhöõng chaát chöùa trong taâm baáy laâu nay.
Töø Haûi cheát ñöùng: Vöông haønh giaû phaù ngaõ chaáp*.
Thuùy Kieàu nguyeän cheát theo Töø Haûi cuøng ngaøy: chính baûn thaân haønh giaû muoán dieät tröø yù thöùc chaáp ngaõ.
Hoà Toân Hieán duïng quaân: Dieäu duïng cuûa trí hueä con ngöôøi khi ñaõ ñaït ñaïo.
Hoà Toân Hieán gaû Thuùy Kieàu cho gaõ thoå quan : Nhôø trí hueä ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt, ngöôøi Phaät töû hoï Vöông khaùm phaù ra raèng Phaät quoác chính laø xaùc thaân naøy chöù khoâng phaûi ôû coõi xa xaêm naøo khaùc.
Thuùy Kieàu traàm mình ôû soâng Tieàn Ñöôøng: Tuy truï ôû thaân cha meï sinh ra nhöng khoâng leä thuoäc nhöõng ñoøi hoûi cuûa xaùc thaân; nhôø ngoä nhö vaäy neân taâm haønh giaû ñaït caûnh thöôøng tòch chieáu.
Hoaït caûnh moät nhaø ñoaøn vieân: Sau khi ñaït ñaïo giaûi thoaùt, Taâm haønh giaû qui hoaøn traïng thaùi Nhaát Nhö cuûa buoåi voâ thæ voâ chung*.
* * *
Moãi ngöôøi caên cô* nghieäp baùo khaùc nhau neân tuy cuøng haønh thieàn nhöng khoâng nhaát thieát phaûi traûi qua nhöõng trình töï nhö nhau cuõng nhö nhöõng bieán chuyeån cuûa noäi taâm cuõng khoâng hoaøn toaøn gioáng nhö haønh giaû hoï Vöông trong Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh.
Thieát töôûng baáy nhieâu gôïi yù cuõng ñaõ ñuû laøm haønh trang ñi vaøo luaän. Giôø ñaây, chuùng ta haõy voâ tö nhìn thaúng vaøo maët naøng Kieàu cuûa nhaø thô kieâm thieàn giaû voâ tieàn khoaùng haäu trong lòch söû vaên hoïc Vieät Nam.
Kính môøi ....

Môøi xem tieáp luaän  Phaùp Baát Nhò

 * * *

TIEÁNG LOØNG CUÛA NGUYEÃN DU
Saùch daøy 300 trang, giaù baùn: $16US
Lieân laïc veà:
Email: nhonminh@hotmail.com
* hoaëc thö veà: Mrs. Mai Danh
148 Blackfoot Trail
Mississauga, ON. L5R 2G6, CANADA
Coù giaù ñaëc bieät cho caùc ñaïi lyù hoaëc caùc nhaø saùch.

* * *
Xin vui loøng Sign My Guestbook
ñeå kyû nieäm moät laàn gheù thaêm. Caùm ôn.